ETF (Exchange Traded Fund – Quỹ hoán đổi danh mục) là một công cụ đầu tư giúp nhà đầu tư tiếp cận một nhóm tài sản đa dạng như cổ phiếu, trái phiếu, hàng hóa, hay crypto, với mức chi phí thấp. Được niêm yết và giao dịch trên các sàn chứng khoán, ETF mang lại lợi ích về tính thanh khoản và khả năng đa dạng hóa rủi ro cho các nhà đầu tư với vốn hạn chế.
Các công ty phát hành ETF quyết định loại tài sản và phân bổ tỷ trọng trong quỹ, giúp nhà đầu tư không cần tự nghiên cứu sâu về từng loại tài sản cụ thể. Một số ví dụ điển hình về quỹ ETF bao gồm SPX (theo dõi chỉ số S&P 500), BOND (bao gồm các trái phiếu khác nhau), và DBC (đầu tư vào thị trường hàng hóa do Invesco phát triển).
Nhu cầu về ETF xuất phát từ mong muốn tích lũy tài sản và đầu tư hiệu quả mà không cần số vốn lớn hay kiến thức chuyên sâu. Các sản phẩm ETF đáp ứng nhu cầu này bằng cách cung cấp cơ hội đa dạng hóa danh mục đầu tư với chi phí thấp, dễ dàng giao dịch và quản lý bởi các công ty chuyên nghiệp. Nhà đầu tư có thể mua bán chứng chỉ quỹ ETF trên thị trường chứng khoán, nhận lợi ích từ sự đa dạng hóa và tính thanh khoản cao của quỹ.
Mô hình hoạt động của ETF bao gồm ba giai đoạn chính: tạo lập, giao dịch trên thị trường sơ cấp và thứ cấp. Trong quá trình tạo lập, các công ty phát hành nghiên cứu và phát hành chứng chỉ quỹ. Trên thị trường sơ cấp, nhà đầu tư lớn mua chứng chỉ quỹ ETF trực tiếp từ công ty phát hành. Trên thị trường thứ cấp, nhà đầu tư cá nhân mua bán chứng chỉ quỹ ETF, với các nhà tạo lập thị trường thực hiện hoạt động kinh doanh chênh lệch giá để duy trì tính thanh khoản và giá trị sát với tài sản cơ sở.
Lịch sử ETF bắt đầu với sự ra mắt của Index Participation Shares cho S&P500 vào năm 1989 và Toronto 35 Index Participation Units vào năm 1990. S&P500 Trust ETF ra đời vào năm 1993 và hiện vẫn là một trong những ETF phổ biến nhất. Ngành công nghiệp ETF phát triển mạnh mẽ với sự tham gia của các tổ chức lớn như Barclay và Vanguard, dẫn đến sự ra đời của hơn 7,100 quỹ ETF vào năm 2020.
ETF có thể được phân loại theo phương pháp quản lý (chủ động hoặc thụ động) và loại tài sản (cổ phiếu, trái phiếu, hàng hóa). Các quỹ thụ động theo dõi một chỉ số cụ thể, trong khi quỹ chủ động linh hoạt trong giao dịch tài sản nhằm tối đa hóa lợi nhuận nhưng thường có chi phí cao hơn.
ETF mang lại nhiều lợi ích cho thị trường, bao gồm tăng tính thanh khoản và thúc đẩy sự tăng trưởng dài hạn của thị trường tài chính. Vốn hóa của các quỹ ETF trên toàn cầu đạt 9.94 nghìn tỷ USD vào cuối năm 2021, với tốc độ tăng trưởng bình quân 25.6% mỗi năm từ năm 2002 đến 2021.
Để lựa chọn một quỹ ETF phù hợp, nhà đầu tư cần xem xét các yếu tố cơ bản như chi phí quản lý, số vốn đầu tư tối thiểu, triết lý và mục tiêu của quỹ, cũng như tính minh bạch và pháp lý. Đánh giá lợi nhuận/rủi ro của quỹ trong quá khứ và tiềm năng tương lai của các tài sản trong quỹ cũng rất quan trọng.
ETF là một công cụ đầu tư lý tưởng cho những người không có nhiều thời gian tìm hiểu sâu về từng loại tài sản cụ thể, nhờ tính đa dạng hóa và chi phí thấp. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi lựa chọn bất kỳ quỹ ETF nào.
